LINCURA Gentiana lutea
Višegodišnja zeljasta biljka, sa vrlo kratkim debelim račvastim rizomom, sa koga polaze dugi debeli korenovi. Stablo negranato, 45- 140 cm visoko, bez dlaka, uspravno, oblo, u gornjem delu ponekad rebrasto, šuplje.
Listovi naspramni, prizemni na drškama, široko eliptični do 30 cm i oko 15 cm široki, plavičastozeleni, sa pet do sedam lučno povijenih nerava, jako naborani. Listovi u donjem delu stabla na kratkim drškama, a u gornjem delu sedeći, jajasti ili široko eliptični, zašiljeni, pri osnovi srasli u kratak rukavac. Cvetovi krupni, žuti, na dugačkim drškama. Po 3 do 10 cvetova zbijeno u štitolike cvasti koje se nalaze bočno na glavnoj osnovi. Čašica cevasta, po dužini do osnove. Krunica kružno raširena sa kratkom cevi, sa 5-6 uzano lancetastih, 2-3 mm dugačkih režnjeva. Broj prašnika isti kao i broj kruničnih režnjeva. Stubić tučka je kratak, postepeno prelazi u plodnik, žig se po oprašivanju spiralno uvija. Plod je kupasta čaura dugačka oko 6 cm, sa dva kapka. Cveta od juna do avgusta.
Gde se može naći: Na planinskim pašnjacima, prevojima, kamenjarima.
Sakuplja se: koren (Gentianae radix).
Metod sakupljanja i obrada: Ašovčićem se vadi rizom sa korenovima u jesen, gornji deo rizoma sa pupoljcima se odmah zatrpa u zemlju i tako biljka rasadi. Ostatak se
čisti od natrulih delova, pere hladnom vodnom, seče i suši brzo, na suncu ili u sušarama. Lincura je vrsta Zakonom zabranjena za sakupljanje i promet. Gajenje lincure, međutim, može biti profitabilno.
Primena: Osušen koren i rizom upotrebljava se za izradu gorkog čaja. Koristi se za poboljšanje apetita, bolje lučenje žuči i varenje hrane.
Napomena: Samo jedan manji deo prikupljenog korena lincure utroši se za izradu lekovitih pripravaka; najviše je u upotrebi u industriji alkoholnih pića. Kod nas je lincura jedna od prvih zaštićenih vrsta (Službeni glasnik NR Srbije od 19.1.1956). Ipak, intenzivnom eksploatacijom, lincura je gotovo uništena na velikom broju lokaliteta.
(Preuzeto iz knjige "Samonikle lekovite biljke Stare planine")