Zlatibor pogodan za boravak ljudi sklonih alergijama
Svetska zdravstvena organizacija potvrđuje da je aeropolen bitan uzročnik alergijskih reakcija tokom poslednjih 50 godina a rezultati monitoringa aeropolena omogućavaju proučavanje, prevenciju, dijagnostikovanje, pa i lečenje polenskih alergija.
U Srbiji na osnovu Zakona o zaštiti životne sredine polen je okarakterisan kao zagađivač emitovan iz prirode zbog, pre svega, negativnog i štetnog uticaja na zdravlje ljudi. Način da se pomogne osobama alergičnim na polen je organizovanje i sprovođenje kontinuiranog merenja koncentracije polena u vazduhu.
Polen biljaka je za čoveka jedan od najznačajnijih alergena u vazduhu. Polenova zrna kod više od 20% ljudske populacije (svaki peti čovek) izazivaju alergijske reakcije (bronhitis, konjuktivitis, dermatitis, polenska kijavica), dok u slučaju dugotrajnog i višegodišnjeg izlaganja visokim koncentracijama jedan deo ljudske populacije oboleva od hroničnog bronhitisa i bronhijalne astme.
Negativan uticaj na zdravlje ljudi, koji izaziva polen pojedinih biljnih vrsta, svrstava ove čestice u „prirodne“ zagađivače vazduha. Koncentracija polena biljaka u vazduhu zavisi od niza faktora koji vladaju u prirodnim staništima i urbanim sredinama. Veoma je važno poznavanje vremenske i prostorne distribucije, kao i vrste aeroalergenog polena, kako bi se stanje pratilo i izdavalo putem izveštaja o stanju polena, prognoza za naredni period, kao i formiranje kalendara polena. Ovi podaci su namenjeni: prevenciji kod senzibilisanih osoba, kao pomoć u efikasnijem lečenju pacijenata u zdravstvenim institucijama, poboljšanju rada komunalnih i urbanističkih službi na uništavanju trava i korova koje su uzročnici alergijskih bolesti, boljem sagledavanju potrebe uvođenja zakonske regulative, uključivanju i međunarodnu saradnju, jer su problemi aeropolena ne samo lokalnog, regionalnog nego i globalnog karaktera.
Merenje koncentracije polena 24 alergene biljne vrste u vazduhu obavlja se od 2012. godine u okviru sistematskog praćenja koncentracije polena na teritoriji Opštine Čajetina - merno mesto na Zlatiboru u okviru državne mreže za monitoring alergenog polena koji vrši Agencija za zaštitu životne sredine.
Vrednosti koncentracije polena u vazduhu mere se na visini 15m iznad površine tla. Vremenski period kontinuiranog uzimanja uzoraka počinje početkom februara i traje do prvih novembarskih dana, mada u zavisnosti od vremenskih uslova ovaj interval može da varira. Granična vrednost za sve alergene biljke izuzev ambrozije je 30 polenovih zrna /m3 vazduha, a za ambroziju 15 polenovih zrna /m3 vazduha.
Na osnovu rezultata obavljenih ispitivanja može se konstatovati sledeće:
Merenje polena je na području Čajetine počelo 3.04. kada su i registrovana prva polenova zrna u vazduhu. U julu i avgustu, aktuelan je bio aerolen trava i korova.
Konstatacija Agencije za zaštitu životne sredine prema ovom merenju, jeste da je Zlatibor i dalje najidealnije mesto za boravak ljudi sklonih alergijama.